AANSPREEKPUNT INTEGRITEIT (A.P.I.)
Aanspreekpunt Integriteit (A.P.I.)
​
Jeugd & Dans vzw benadrukt het thema “integriteit” voortdurend aandacht te geven op vlak van preventie, vorming en sensibilisering. Daarvoor werd een integriteitsbeleid uitgewerkt op maat van de vereniging en dit tegen uiterlijk 31 maart 2019, waarbij gezorgd wordt voor een adequaat reactiebeleid.
De vereniging beschikte uiterlijk op 31 december 2018 reeds over een eigen aanspreekpunt integriteit (API) namelijk Stefano Giuliani. Hij werd voorgedragen door de dagelijkse leiding en kreeg de goedkeuring van de Raad van Bestuur op 8 januari 2019. Betrokkene volgde een eerste opleiding- en intervisiedag op 29 november 2018 en een tweede op 10 december 2018, beiden bij Tumult vzw, gelegen aan de Brusselsepoortstraat 8 te 2800 Mechelen en in opdracht van “de Ambrassade”. In totaal werden er 12 uren vorming gevolgd.
Toenmalig Vlaams minister van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel, dhr. Sven Gatz, legde dit op aan alle gesubsidieerde jeugdverenigingen waartoe ook Jeugd & Dans vzw, cultuureducatieve vereniging, behoort.
Omdat er met de vereniging geen overeenkomst is afgesloten, wordt er van Vlaams Minister van Cultuur, Media, Jeugd en Brussel en vanuit het Departement Cultuur, Jeugd en Media gevraagd om de onderstaande tekst aan de Raad van Bestuur voor te leggen en te laten goedkeuren. De goedkeuring kwam er op de Raad van Bestuur van 26 maart 2019. De tekst wordt als bijlage toegevoegd aan het vorige en huidige beleidsplan 2018-2021 en 2022-2025, als bijkomende “strategische doelstelling”. Deze strategische doelstelling, omvattende het opleidingstraject van de aangestelde API, alsook het volledige stappen- en reactieplan indien er zich een casus voordoet en de verdere preventie, vorming en sensibilisering rond dit thema. Het wordt als bijlage toegevoegd aan het voorgangsrapport 2020-2021, en dit eveneens op vraag van het Departement Cultuur, Jeugd & Media.
​
Aanspreekpunt Integriteit (API)
• Als jonge sporter, ouder, begeleider, danser of andere betrokkenen kan je bij onze Aanspreekpersoon Integriteit (API) terecht met een vraag, vermoeden of klacht over (seksueel) grensoverschrijdend gedrag of lichamelijke en seksuele integriteit. Dit kan bijvoorbeeld ook gaan over agressiviteit en pesten tussen de jongeren. Hiermee kan de jongere zelf of de ouders terecht bij een API. Deze zal je verder op weg helpen om in de juiste richting mee te denken en een luisterend oor zijn.
​
Wat is een API?
• De Aanspreekpersoon Integriteit (API) is het eerste aanspreekpunt en vertrouwenspersoon voor wie een vraag, opmerking, klacht of andere boodschap heeft in verband met grensoverschrijdend gedrag, zoals pesten of discriminatie, en lichamelijke en seksuele integriteit. De API luistert naar je vraag of verhaal, behandelt je melding in alle vertrouwen en verwijst door wanneer nodig of verleent advies bij de mogelijke vervolgstappen zonder zich inhoudelijk in de zaak te verdiepen. Hij mag geen oordeel vellen over de materie.
​
Wie is onze API?
• Stefano Giuliani, API Jeugd & Dans vzw
• Stefano Giuliani is vertrouwenspersoon en API binnen Jeugd & Dans vzw. Hij is geen bestuurslid en kan zodoende onafhankelijk handelen.
• Hij heeft in deze materie een adviserende functie naar het bestuur toe en heeft de opleiding API gevolgd. Hij is te bereikbaar via stefano@jeugdendans.be.
​
Taken van een API :
• Vermits er in de danssector ontegensprekelijk lichamelijke contacten zijn tussen, aan de ene kant bij deelnemers onderling maar anderzijds evenzeer tussen deelnemers en hun lesgevers om bijvoorbeeld bepaalde lichaamshoudingen te corrigeren, bevindt de API zich bij niet duidelijk te beoordelen situaties, permanent in een spanningsveld tussen : wat is nog moreel en deontologisch correct, waar ligt de grens en wanneer werd deze grens overschreden. De interpretatie van het contact zal hier moeten uitgeklaard worden. Dit als illustratie dat niet alle casussen even duidelijk zullen zijn.
Daarom wordt hij onmisbaar als :
1. aanspreekpunt en eerste opvang
2. coördinator van de interne procedure en doorverwijzing
3. organisator van preventieactiviteiten en ondersteuning
​
Wat zijn de stappen die ondernomen kunnen worden als API?
- Het vooruitzicht is om een uitgewerkte beleidsmatrix met suggesties voor mogelijke aandachtspunten en acties te ontwikkelen. Hierbij worden al onze leerkrachten en begeleiders goed gescreend voordat we met hen in zee gaan. Er wordt een stappenplan ontwikkeld dat duidelijkheid zal geven in enerzijds de rechten, plichten en noden bij de jongeren maar anderzijds ook aandachtspunten voor de lesgevers en de begeleiders. Dit plan is permanent in ontwikkeling en zal toezien op de preventie, vorming en sensibilisering van alle betrokkenen bij de activiteiten van Jeugd en Dans vzw.
- Bij elke melding van een mogelijk integriteitsprobleem zullen de voorzitter, de secretaris en de penningmeester van de vereniging schriftelijk op de hoogte worden gebracht, zonder vermelding van namen of andere gegevens van de eventuele betrokkenen.
​
Reactieplan :
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
​
Dit plan beschrijft de stappen die een API kan zetten bij een vermoeden, onthulling of vaststelling van grensoverschrijdend gedrag ten aanzien van onze jongeren.
Het reactieplan omvat vier fases:
Eerste fase:
Het vermoeden, de onthulling en de vaststelling
Tweede fase:
Overleg en advies (intern / extern)
Derde fase:
Interne afhandeling en/of melding bij hulpverlening of politie / justitie
Vierde fase:
Opvolging en evaluatie
​
​
Eerste fase:
Het vermoeden, de onthulling of de vaststelling
De eerste fase is die waarin het vermoeden, de onthulling of de vaststelling is bekend geraakt bij de API of een andere begeleider.
Alle medewerkers kennen ons systeem en zijn hiervan op de hoogte. Als ontvanger moet je altijd inschatten hoe ernstig en hoe dringend de situatie is. Er word zo snel mogelijk de aanspreekpersoon integriteit (of, als dat niet snel kan, een bestuurslid) op de hoogte gebracht.
Enkele tips die wij meegeven aan onze medewerkers (omdat dit meestal zeer korte sessies zijn) is om te kijken of deze nog snel met elkaar in contact komen. Je vermoeden bespreken met de aanspreekpersoon integriteit of een andere verantwoordelijke.
• Actief luisteren naar de onthuller, zonder te veroordelen of zaken te suggereren.
• Geen beloftes doen over geheimhouding of andere dingen die je niet kan realiseren.
• De onthuller informeren over de stappen die je zal zetten.
• Zo veel mogelijk de veiligheid garanderen.
• Een eerste inschatting maken van de ernst van de feiten. De onthulling bespreken met de aanspreekpersoon integriteit of een andere verantwoordelijke.
• In dergelijke acute gevallen moeten ook de ouders van het slachtoffer er zo snel mogelijk ingelicht worden over de feiten van de vaststelling.
• Het slachtoffer zoveel mogelijk ondersteunen en begeleiden (emotionele ondersteuning, eventueel meegaan voor medische tussenkomst,…).
​
Tweede fase:
Overleg en advies (intern / extern)
De tweede fase is het voeren van een intern overleg, alsook het advies dat je eventueel kan vragen bij externe diensten. De begeleider word aangeraden om zo snel mogelijk de API te contacteren en hiermee een overleg te plegen. Dit dient direct te gebeuren zodat de API zo snel mogelijk alles kan overnemen mits dit het slachtoffer toestemt.
Wij kiezen ervoor om Marina Haerbos, Steve Didden, Florianne Willekens en Stefano Giuliani als noodteam samen te stellen. Zij beslissen de volgende acties die genomen worden en of er externe diensten nodig zijn. Zij mogen niets doen met het slachtoffer. Ze beslissen ook over het contact met de ouders. Mediawoordvoerder is Stefano Giuliani.
​
Derde fase:
Interne afhandeling en/of melding bij hulpverlening of politie/justitie
Naargelang van de ernst van de situatie en extern advies, kan in een derde fase het noodteam beslissen dat een vermoeden, onthulling of vaststelling:
• intern verder wordt afgehandeld en/of;
• gemeld wordt binnen de hulpverlening en/of;
• gemeld wordt bij politie of justitie.
Interne afhandeling houdt in :
verder communiceren met de familie van de betrokkene(n) om hen op de hoogte te brengen van de situatie, steun te verlenen, de mogelijke verdere acties uit te leggen, en te informeren over hun rechten en mogelijkheden.
Marina Haerbos, Steve Didden, Florianne Willekens en Stefano Giuliani is het noodteam dat samen gesteld is. Zij beslissen de over de te volgen acties die genomen dienen te worden en of er externe diensten nodig zijn.
​
Vierde fase:
Opvolging en evaluatie :
De laatste fase van het reactieplan is de opvolging van de stappen die werden gezet bij het vermoeden, de onthulling of vaststelling. Die opvolging gebeurt na elk incident en wordt bij voorkeur een aantal maanden later herhaald. Het is belangrijk dat na elk incident een evaluatie wordt gemaakt van de manier waarop werd gereageerd.
Door de stappen grondig te evalueren kan het reactieplan niet alleen een houvast bieden om met een incident om te gaan, maar ook een aanzet zijn om preventieve maatregelen te nemen en nieuwe incidenten te voorkomen.
Aanbieden van gepaste ondersteuning en hulp aan minderjarige slachtoffers en daders van grensoverschrijdend gedrag en misbruik
Voor gepaste ondersteuning en hulp kan je ook terecht bij:
• Awel luistert naar alle kinderen en jongeren met een vraag, een verhaal en/of een probleem. Awel is bereikbaar via telefoon (tel. 102), elke dag van 16u tot 22u, behalve op zon- en feestdagen. Via: E-mail: brievenbus@awel.be. Via chat: www.awel.be elke dag van 18u tot 22u, behalve op zon- en feestdagen en op het forum van Awel
• 1712 is er voor kinderen, jongeren en volwassenen. 1712 is er voor elke vraag over elke vorm van geweld of misbruik. Niet alleen lichamelijk geweld, ook psychisch, economisch of seksueel geweld. De 1712 is er voor slachtoffer en dader, jongen en meisje, man en vrouw, homo en hetero en al wie behoort tot de LGBTQ+ gemeenschap. De 1712 is elke werkdag, van maandag tot vrijdag, van 9 tot 17 uur bereikbaar. Het gesprek is gratis. Het gesprek is discreet: jouw oproep naar 1712 verschijnt niet op de telefoonrekening en je hoeft niet te zeggen wie je bent.
• de chatbox www.nupraatikerover.be van de Vertrouwenscentra Kindermishandeling. Als minderjarige kan je anoniem chatten met een gespecialiseerde medewerker op maandag- en dinsdagavond van 18u30 tot 21u30 en op woensdag- en donderdagavond van 19u tot 22u. Je kan er terecht met vragen over seksueel misbruik? Word je seksueel lastig gevallen? Word je vaak uitgescholden? Is er iemand die je fysiek pijn doet?
• Child Focus, Stichting voor Vermiste en Seksueel Uitgebuite Kinderen, gratis noodnummer
116 000, 24/24, 7/7. Iedereen kan hier terecht om een verdwijning, een internationale kinderontvoering door een ouder of een situatie van seksuele uitbuiting van een minderjarige te melden.
• een Centrum voor Algemeen Welzijnswerk of de jongerenafdeling JAC. Je kan mailen, chatten, bellen met of langsgaan.
• Naast deze kanalen en openingsuren, kan je terecht bij Tele-Onthaal op het nummer 106,
24 uur op 24 uur, 7 dagen op 7 bereikbaar, of elke avond (en woensdagnamiddag al vanaf 15u) via chat.
In een levensbedreigende situatie: bel de politie op het nummer 101.
Voor dringende medische hulp: bel het noodnummer 112.
Stop it Now! wil preventieve hulp bieden aan mensen met pedofiele gevoelens en hun naasten. Maak je je zorgen over je eigen gevoelens of gedrag of maak je je zorgen over de gevoelens of het gedrag van iemand in je directe sociale omgeving? Bel Stop it Now! op het nummer 0800 200 (dinsdag 15u-19u, woensdag 9u30-12u30 & vrijdag 13u-16u) of neem contact op via e-mail: vragen@stopitnow.be.
Vrouwelijke genitale verminking is elke ingreep die leidt tot een gedeeltelijke of een volledige verwijdering van de externe geslachtsorganen van de vrouw, of elke andere verwonding van het vrouwelijke geslachtsorgaan om culturele, religieuze of niet-therapeutische redenen. De ingreep is strafbaar in ons land.
Meer informatie vind je bij de volgende verenigingen:
• vzw INTACT, ondersteuning in de beschermingsprocedures en juridisch advies:
www.intact-association.org
• vzw GAMS, psycho-sociale begeleiding: www.gams.be
• Sensoa,
Vaams expertisecentrum voor seksuele gezondheid:
www.seksualiteit.be/misbruik/misbruik-en-wet/genitale-verminking of www.sensoa.be
• De Vlaamse Regering lanceerde de grenslijn.be, een website die alle expertise en informatie over grensoverschrijdend gedrag bundelt. De website mikt vooral op vrijwilligers en professionals die met kinderen werken .
https://www.ethischsporten.be/partners/grenslijn-be centraliseert alles rond dit thema.
​
​
​
